« داروهای کاهنده چربی »
· دیس لیپیدمی : اختلالات بالارفتن سطح لیپیدها مثل کلسترول و تری گلیسیریدها
· شیلومیکرون : بزرگترین لیپوپروتئینی که درروده ازتری گلیسیرید وکلسترول تشکیل میشود.تمام چربیهای مصرفی درقالب شیلومیکرون واردخون میشوند.
برای تعیین کلسترول از شاخص های VLDL و LDL و HDL استفاده می شود.
· VLDL: زمانی که تری گلیسرید از شیلومیکرون توسط بافت های خارج کبدی برداشت میشود بوجود می آید و در مقایسه با شیلومیکرون قسمت اعظم تری گلیسرید خود را از دست داده است و بیشتر کلسترول دارد.
· LDL (کلسترول بد): فرمی است که تمام کلسترول هایی که از کبد تولید شده است به بافت های اطراف می برد. ( از محل های تولید کلسترول،کبد است )
· HDL (کلسترول خوب): از بافت های محیطی کلسترول مستعد رسوب را کسب کرده و به کبد منتقل می کند و تعادل کلسترول را تنظیم میکند.
ü کلسترول پیش ساز تمام هورمون های جنسی استروژن، پروژسترون و تستسترون، ویتامین دی و خیلی ترکیب های حیاتی بدن است.
رنج طبیعی ( گلدن رنج ) لیپید ها :
کلسترول تام (total) : زیر 200
کلسترول LDL : زیر 130
کلسترولHDL : در آقایان بالای 40 و در خانم ها بالای 50
تری گلیسرید : زیر 120 و در برخی رفرنس ها زیر 200
ü درباره بیماری های کرونیک مثل فشارخون و دیابت از روش های تغییر لابف استایل و رژیم غذایی و در صورت ریسک بالا دارودرمانی استفاده می شود.
دارو درمانی : اگر هدف پایین آوردن تری گلیسرید باشد از فیبرات ها و نیاسین و اگر هدف پایین آوردن کلسترول باشد از استاتین ها کمک می گیریم.
الف- استاتین ها : در رابطه با پایین آوردن کلسترول شاخص ترین داروهای شناخته شده هستند. برای کاهش کلسترول اندوژن ( تولیدی داخل بدن) از آنها کمک می گیریم شامل : لووستاتین – فلووستاتین – آترواستاتین – سیمواستاتین – رزوواستاتین
زمان مصرف : شب چون بیوسنتز کلسترول بیشتر در عصر و شب صورت می گیرد.
عوارض جانبی : 1- التهاب عروق 2- کاهش استرس اکسیداتیو 3-افزایش کراتین کیناز ( درد و ضعف عمومی عضلات اسکلتی ( اصطلاحا میوپاتی))
4- کاهش حافظه ( خیلی ثابت نشده ولی چون میزان عبور رزوواستاتین از CNS کمتر از بقیه است، از این نظر این دارو بهتر است.)
ü توصیه میشود در افراد بالای 50-60 سال حتما یک داروی استاتین تجویز شود. امروزه آتورواستاتین بیشتر از بقیه مورد تجویز و استفاده است.
ب- نیایسین : ویتامین B3 محلول در آب که توانایی کاهش کلسترول و تری گلیسرید را دارد.
مکانیسم اثر : نیاسین منجر به کاهش ترشح VLDL می شود و به دنبال آن کاهش تولید LDL رخ می دهد. و نیز میتواند تری گلیسرید را از راه افزایش فعالیت آنزیم کلیدی که تری گلسرید را لیزر میکند ( لیپوپروتئین لیپاز) به خوبی کاهش دهد.
ج- فیبرات ها : بیشتر روی تری گلیسرید ها موثرند شامل : فنوفیبرات – جم فیبروزیل – کلوفیبرات و...
د- رزین ها : بسیار بزرگ و نامحلول در آب - از این خانواده بیشتر کلستیرامین و کلستیپول مورد استفاده هستند.
مکانیسم اثر : در روده به کلسترول های غذا متصل شده و باعث عدم جذب و کاهش کلسترول خون می شوند. با مصرف آنها ممکن است ترکیبات دیگر مثل ویتامین های محلول در چربی هم کاهش جزئی را تجربه کنند.
شایع ترین عوارض جانبی : یبوست – نفخ شکم
